Doffe ogen boven mondkapjes. Dat is wat Marloes Vis van Heemst uit Boskoop zag tijdens de coronaperiode. De doffe ogen herkende ze van de mishandelde paarden in de sport, dieren die alleen maar harder, harder, harder moesten rennen. De eigenwijze gedragswetenschapper, auteur en ‘hoopverlener’ uit Boskoop vertelde erover tijdens het eerste evenement van Nieuw Den Haag op zondagmiddag 16 oktober 2022 in grand café Utopie. Ze had zich nooit helemaal thuis gevoeld bij hoe de dingen gaan in onze maatschappij, maar hield zich op afstand. Nu kon ze niet langer toekijken en begon ze oplossingen te bedenken.

We zijn allemaal op stickerjacht, stelde ze vast, op zoek naar goedkeuring. Zoals je als kind deed bij de juf of meester in de vorm van een stickertje. ‘Het toppunt vond ik iemand die alleen in de auto zat mét een mondkapje op om te laten zien dat zij het goed deed.’ Goedkeuring zoeken en doen wat anderen zeggen, dat werkt niet meer. We zijn gewend een doel te stellen (‘Als we dát behalen zijn we gelukkig’), dan een structuur te bedenken en dan daarbij taken en oplossingen waar de juiste mensen voor gevonden moeten worden om het uit te voeren. Hier worden mensen niet blijer van. Wat er nodig is, is open communicatie en zelfsturing, besloot Marloes.

Mensen mogen weer gaan praten met elkaar, over hun angsten, boosheid, verdriet, waarden, dromen en wensen. Dan gaan mensen weer aan, als lichtjes. Doen waar jíj enthousiast van wordt. We zijn vergeten dat alles een proces is. De nieuwe wereld ontstaat toch wel en jij hoeft alleen maar te bedenken wat jij wilt doen en dit te communiceren naar anderen zodat je elkaar kunt treffen. Dat is die zelfsturing. Elke dag opnieuw bezig met jouw persoonlijke zinvinding.

‘En welk moment was voor jou het meest indrukwekkend de afgelopen twee jaar?’, vroeg workshopleider Arshad Shamsi die het stokje overnam van Marloes. Aanwezigen kwamen los. ‘De stilte en kilte in de stad tijdens de lockdown was verstikkend.’ ‘Toen Rutte zei: dit is het nieuwe normaal.’ ‘Het machtsvertoon van de boa’s.’ ‘Het politiegeweld.’ ‘Het moment dat mijn kleindochter tegen haar moeder zei: jij vindt oma asociaal hè omdat ze niet gevaccineerd is?’ Na de emoties was er tijd om te dromen, tijdens een geleide meditatie naar het jaar 2029. Hoe ziet Den Haag er dan uit? Wat is het belangrijkste gebouw? Hoe ziet een winkelstraat eruit? En hoe ziet een school er van binnen uit?

Mooie visualisaties ontstonden. ‘Er zijn geen ziekenhuizen meer maar gezondheidshuizen.’ ‘Er is geen onnodige herrie meer en er zijn kamers waar mensen kunnen genieten van kostbare, helende geluiden.’ ‘De hele stad is groen.’ ‘Overal zijn voedselbossen.’ En wat is jouw eerste stap? Veel aanwezigen bleken al bezig. Marloes deed wat suggesties: ‘Laten we alsjeblieft niet bedenken wat anderen moeten doen. Voorbij de angst te falen kan iets moois ontstaan. Laten we jongeren vooral de ruimte geven om zelf te ontdekken wat ze te doen hebben.’ Tijdens de aansluitende borrel zochten mensen elkaar op om verder te dromen en te delen. Wie zich wil verdiepen in het gedachtengoed kan de boekjes van Marloes Vis van Heemst aanschaffen: ‘De boom in met je idealen’ en ‘Idealen in uitvoering’.

Marloes was onlangs te zien bij Café Weltschmerz, haar debuut was ‘boek van de week’ in De Andere Krant en ontving een lovende recensie van epidemioloog Dick Bijl waarna de eerste druk meteen was uitverkocht. www.marloesvisvanheemst.nl

Den Haag in 2029